گره گشت ارشاد و حجاب

خبر درگیری های مردم با واحد‌های گشت ارشاد در شرق تهران دوباره سبب شد تا انتقادها نسبت به برخوردهای پلیسی با موضوعات اجتماعی به ویژه بدحجابی بر سر زبان‌ها بیفتد.

به نقل از شهر حجاب و در همین راستا چندی پیش و بعد از آن‌که حواشی درباره این موضوع افزایش پیدا کرد، احمد مازنی، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس، با تاکید بر اینکه برخورد نظامی با مسائل فرهنگی جواب نمی‌‎دهد، تاکید کرد: دوره گشت ارشاد به سر آمده و ستاد امر به معروف و نهی از منکر باید در این زمینه روش‌های جدیدی اتخاذ کند.

احمد مازنی با اشاره به حواشی اخیر ایجاد شده در خصوص نحوه برخورد گشت ارشاد با برخی ناهنجاری‌ها و درگیری بین برخی شهروندان با عوامل انتظامی، عنوان کرد: در این زمینه باید مراقبت‌های لازم صورت گیرد چراکه افرادی با دوربین‌های موبایل اقدام به فیلم‌برداری از چنین مواردی می‌کنند و این فیلم‌ها را به صورت گسترده در شکبه‌های ضد انقلاب و شبکه‌های مجازی پخش می‌کنند تا موجب وهن نظام سیاسی، مذهب و عقاید ایرانیان باشد.نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه در چنین شرایطی باید مراقبت‌های لازم صورت گیرد، گفت: گاهی یک مامور نیروی انتظامی ممکن است تحت تاثیر رفتارهایی قرار گیرد و واکنش‌هایی داشته باشد که نباید از این مساله غفلت کند. وی، رعایت هنجارها و ارزش‌های اعتقادی را یک ضرورت دانست و افزود: متاسفانه برخی با رعایت نکردن این ارزش‌ها نگرانی‌هایی در جامعه ایجاد می‌کنند و توقع این است که در دفاع از فرهنگ عفاف و پاک دامنی و ارزش‌های اجتماعی، مقامات و مسئولان مداخله و قانون را اجرایی کنند.

مازنی با یادآوری اینکه البته روش اجرای قانون در این زمینه بسیار اهمیت دارد، گفت: به‌خصوص با مسائلی که جنبه فرهنگی دارد، برخوردهای نظامی جواب نمی‌‎دهد و این مراقبت باید از مسئولان مد نظر باشد. عضو فراکسیون امید مجلس با بیان اینکه دوره گشت ارشاد به پایان رسیده است، افزود: حتی ضرورت دارد این عنوان گشت ارشاد تغییر یا حذف شود چرا که این نام به دلیل عملکرد نامناسب یا تبلیغات منفی، ذهنیت منفی ایجاد کرده است.وی پیشنهاد کرد که ستاد امر به معروف و نهی از منکر که در این زمینه مسئولیت دارد به این موضوع ورود و تصمیم‎‌گیری جدیدی کند، چرا که جامعه را نمی‌توان با این روش به هنجارهای ارزشی بازگرداند و ضرورت دارد که این روش تغییر کند.مازنی با اشاره به فیلم منتشر شده اخیر در فضای مجازی که منجر به درگیری بین برخی شهروندان با عوامل انتظامی شده است، گفت: در این زمینه پلیس باید توضیحات لازم را به منظور تنویر افکار عمومی ارائه کند تا حقی از کادر پلیس یا شهروندی تضییع نشود. رییس کمیسیون فرهنگی مجلس در پسخ به این سوال که آیا باید این وظیفه از نیروی انتظامی سلب شود یا خیر، توضیح داد: ابتدا باید مشخص شود که روش کار چه خواهد بود تا دستگاه مجری آن نیز مشخص شود؛ برای نمونه کشف حجاب در کشور ما جرم محسوب می‎شود و در این زمینه نیروی انتظامی وظیفه برخورد با جرائم را دارد ولی ممکن است برخی امور فرهنگی باشد که جنبه ارشادی داشته باشد که در این مسیر نیازی نیست نیروی انتظامی به این موضوعات ورود کند به همین دلیل معتقدم باید بازنگری جدی در این زمینه صورت گیرد.

اتهام به آمران و ناهیان

گفتارهای مختلف در این زمینه ادامه داشت و عده ای به شیوه‌های برخورد برخی آمران و ناهیان انتقادهایی را بیان کردند و در ادامه احد آزادی‌خواه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه نگاه پلیسی در قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر وجود ندارد، افزود: تا می‌گوییم امر به معروف و نهی از منکر، ذهن‌ها به اشتباه به طرف گشت ارشاد می‌رود.

احد آزادی‌خواه با اشاره به درخواست تعدادی از نمایندگان در خصوص اعمال ماده ۲۳۶ آیین‌نامه داخلی مجلس بر نحوه اجرای حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر گفت: قانون مذکور از جمله قوانین معطل مانده‌ای است که اجرایی نشده در حالی که این موضوع مهم هم قانون دارد و هم شورای عالی انقلاب فرهنگی اقدامات خوبی را در این خصوص انجام داده است.

نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی افزود: دستگاه‌ها باید درگیر شوند و در یک فضای تلطیف‌شده، نرم، به دور از حاشیه‌سازی و به دور از خشونت کار کنند. وی با بیان اینکه نگاه پلیسی در این قانون نداریم، ادامه داد: تا می‌گوییم امر به معروف و نهی از منکر ذهن‌ها به اشتباه به طرف گشت ارشاد می‌رود؛ این یک تهمت و توهین به جایگاه امر به معروف و نهی از منکر است.

عضو فراکسیون روحانیت مجلس بیان کرد: درک مسائل آموزشی، برنامه‌های فرهنگی، موارد مختلف در اصلاح سبک زندگی و مشاوره‌ای در قانون حمایت از آمران به‌معروف و ناهیان از منکر دیده شده که همه دستگاه‌ها درگیر آن هستند؛ بنابراین اگر این اقدامات انجام شود در کشور نیازی به گشت ارشاد و نگاه خشونتی نداریم زیرا در اساس موافق این قضیه هم نیستیم.

وی نگاه قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر را نگاهی «ایجابی» و «جامع» توصیف کرد و گفت: برخی به اشتباه زمانی که سخن از قانون حمایت از امر به معروف و نهی از منکر می‌آید، فکر می‌کنند منظور فقط حجاب و عفاف است در حالی که این قانون با قانون حجاب و عفاف فرق دارد و شامل همه موارد نظیر اختلاس، ارتشا، ضرب و جرح، مسائل خانوادگی، بزه‌های اجتماعی و… می‌شود.آزادی‌خواه تاکید کرد: این قانون از باب اصل قانونی نظارت عمومی مردم می‌تواند بهترین مانع برای رشد آسیب‌ها و بزه‌های اجتماعی باشد که در حال حاضر نفس کشور را گرفته و حتی رهبری معظم انقلاب هم به آن ورود کرده است.

سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس با انتقاد از برخی دستگاه‌های اجرایی و نهادها که از بار مسئولیت این مهم که شانه خالی کردند، افزود: در قانون مسئولیت دستگاه‌های مختلف تعریف شده و سهم هر دستگاه در این مهم مشخص است؛ آموزش و پرورش وظیفه مشخصی دارد و دانشگاه یا وزارت فرهنگ و ارشاد نیز وظیفه‌ای و پاس دادن اجرای قانون به یکدیگر ناشی از سوءمدیریت‌هاست.

به نظر می‌رسد بهترین روش برای گریز از مناقشات بر سر بحث ارشاد در جامعه باید شخصیت‌های مختلف از گروه‌ها و جناح‌های متفاوت دور یک دیگر بنشینند و بر سر این گونه نکات بحث و تبادل نظر کنند تا بهترین راهکار که هم برای جامعه مفید باشد و هم برای بخش‌هایی که نگاه ارشادی به بسیاری از موضوعات دارند، به دست بیاید. از طرفی امید است تا زمان فرارسیدن این رشد و تکامل، مسئولان و بزرگان دستورات کوتاه مدتی را برای کنترل برخوردهایی که حواشی‌ای مانند ماجرای درگیری در شرق تهران و برخورد با نوازنده‌های خیابانی در شمال کشور صادر کنند تا با برخی حواشی خنجری بر چهره جامعه و زحمت‌کشان آن کشیده نشود.