در سده ی اخیر با تولد و رشد ادبیات روشنفکری در ایران ، موضوع حجاب و اخلاق به یکی از محورهای اصلی مباحثه ، به ویژه میان طرفداران نگرش اجتهادی و تجددگرایان تبدیل شده است.
پیشینه ی حجاب و پوشش انسان به اندازه تاریخ آفرینش است پوشش و لباس هر انسانی پرچم کشور وجود اوست ؛پرچمی که او بر در خانه وجودش نصب کرده است و با آن اعلام می دارد که از کدام فرهنگ تبعیت می کند؛
همچنان که هر ملتی با وفاداری و احترام به پرچم خود اعتقاد خود، را به هویت ملی خویش ابراز میکند؛
هر انسانی که به یک سلسله ارزشها و بینش معتقد و دلبسته است،
لباس متناسب با آن ارزشها و بینشهای را از تن بدر نخواهد کرد.
حجاب و پوشش بارزترین نشانه ی فرهنگی و نماد ملی است که به سرعت تحت تاثیر سایر پدیده های فرهنگی قرار می گیرد.
حجاب و اخلاق
بی حجابی و فساد اخلاقی
سؤال: تأثیرات اخلاقی بی حجابی چگونه خود را نشان میدهد؟
پاسخ: اساس شخصـیت انسان، اخلاق اوست.
پیامبر اعظم(ص) با همه عظمت وشکوهش هدف از بعثت خود را تکمیـل و اتمـام مکـارم اخلاقی جـامعه و افراد میدانـد.
جـامعه خوشـبخت،جامعه اي است که افراد آن ارزش هاي والاي اخلاقی را محترم شمرده، بدان پایبند بوده و عوامل تضعیف و پایمالی اخلاق در اجتماع را شناسایی و خنثی نمایند.
بی حجابی یکی از این عوامل مهم است که نقش عمـده اي در تضـعیف و پایمال کردن فضائل اخلاقی همچون حیاء، عّفت و غیرت دارد.جـامعه بی حجـاب شـهوت رانی، هوس رانی، هرزهگري،گنـاه، ارتباطات نامشـروع و اختلاط هاي غیر شـرعی جـاي معنـویت،صـفا، عشق و محبت واقعی را می گیرد.در این جـامعه بـذر شـهوت به سـرعت در دل و جـان مردم بخصوص جوانان نفوذ کرده و آنان را از امور اساسـی و اصـلی زندگی و پرداختن به معنویات و تکالیف الهی باز میدارد. طبیعی اسـت جامعه اي که فاقد معنویت و اخلاق باشد بستر بسـیار مناسبی است براي افزایش ناهنجاري ها،خصائص رذیله، خشونت، فساد، فحشاء، ناامنی، بزهکاري، آدم ربایی،خیانت،جنایت و ده ها معضل دیگر که همگی محصول بی توجهی به حکم شرعی حجاب بوده و دیر یا زودشعله آن دامن خود فرد را هم آتش خواهد زد.
نقش گروه هاي مرجع در حجاب و بی حجابی
گروه مرجـع، به گروهی گفته می شود که:
افراد، خود را در مقـام مقـایسه به آنهـا ارجـاع می دهنـد و از آنهـا الگو می گیرنـد؛
آرزوهاي خویش را در آنها تحقق یافته می بینند؛
و مایلند زندگی خود را متناسب با تصویري که از ایشان دارند تنظیم کننـد.
تنـوع گروه هـاي مرجـع در عصـر مـا، از جملـه زمینه هـاي پراکنـدگی و تنـوع ارزش هـا و هنجارهـاي فرهنگی و لجـام گسـیختگی هاي رفتاري شده است؛
مثلا درباره اثرپذیري مردم از هنر پیشه هاي تلویزیونی (به عنوان یکی از گروههاي مرجع) در مقوله حجاب میگویند:
یکی از مهمترین سـمبل هاي مذهبی که بر روي رفتار مردم و ارزش هاي آنها در شـرایط بعد از انقلاب تأثیر داشـته، حجاب و پوشش زنان است.
این سمبل معرف میزان اعتقاد هنجاري و میزان نفوذ نهاد مذهبی درجامعه است.
در فیلم هاي مورد بررسی در یک پژوهش، مشخص گردید که هنرپیشه ها تا چه اندازه با پوشـش خود این سمبل را گسترش می دهند ؛
یا برعکس،کاهش آن را،که به معنی تغییر ارزش هاي مذهبی است، تبلیغ می کنند.
البته میزان تأثیر و تبلیغ ارزش ها و سمبل هاي مـذهبی به جذابیت پیام دهنده یا هنرپیشه بستگی دارد.
اگر یک هنرپیشه بدقیافه و دافعه برانگیز چادر سرش کند و یک هنرپیشه زیبا و مقبول بی حجاب یا کم حجاب باشد؛
هر دو در جهت تغییر و تضـعیف سـمبل هاي مذهبی در جامعه کار می کنند.
هنر پیشه بد قیافه باحجاب تداعی و متقارن می شود و به حجاب بار ارزشی منفی میدهد؛
و هنرپیشه زیبا و مقبول به بدحجابی بار ارزشـی مثبت می بخشد؛
و در بینندگان این نوع پوشش را یک پوشش خوب و مجاز یا مشروع جلوه میدهد
و از آن طریق در پی همانندي و تقلید بینندگان از هنرپیشه ها این نوع پوشـش در جامعه رواج میابد.
در نتیجه سـمبل هاي مذهبی نیز تغییر می کند و حجاب و اخلاق را زیر سوال می برد.