دانلود مقاله پیرامون حجاب و عفاف در قرآن + ۳۰ مقاله

اگر شما به دنبال مقاله حجاب هستید و قصد دارید یک تحقیق جامع راجع به مسئله حجاب در قرآن انجام دهید، با دانلود و مطالعه مقالات زیر می توانید بهترین و کامل ترین مطالب پیرامون حجاب در قرآن را درکنار هم گردآوری کنید. مقالات زیر در معتبرترین مجلات و فصلنامه های علمی پژوهشی علوم انسانی منتشرشده است.

مقاله “روش قرآن در طرح مسأله حجاب”

نویسنده: مریم حاجی عبدالباقی
منبع: نامه الهیات آزاد تهران شمال زمستان ۱۳۸۶ شماره ۱

چکیده:
در این نوشتار،آیه‌های قرآنی درباره موضوع حجاب را بررسی و نتیجه آن را به‌ شکل اصول و روش‌ها استخراج کرده‌ایم. با توجه به این‌که سوره‌ی نور پس از سوره‌ی احزاب نازل شده است و سوره‌ی احزاب در آغاز،درباره‌ی حجاب و عفاف،با زنان پیامبر سخن می‌گوید، نتیجه می‌گیریم قرآن،اصل«تدریج»و روش گام به گام را رعایت کرده است.در روش قرآن،برای اقناع کسانی که خود یا همسرانشان موظفند حجاب را رعایت‌ کنند،از روش توضیح،توجیه،استدلال و تلاش چشم‌گیر استفاده شده است.در روش قرآن هنگام بیان احکام حجاب،اصولی هم چون آزادی و حفظ کرامت‌ انسانی‌۱،مدارا۲،اعتدال و دوری از افراط و تفریط۳،تشویق،مثبت‌اندیشی‌۴ رعایت شده است. موضوع حجاب در قرآن در چارچوب نظام عفاف اسلامی مطرح شده است با توجه به سوره‌ی نور و روند طرح مسائل در آن به این نتیجه می‌رسیم که در این‌ چارچوب،حجاب،عفاف،و غیرت سه رأس مثلث عفاف در جامعه هستند.

دانلود مقاله

مقاله “روش قرآن کریم در نهادینه سازی عفاف و حجاب”

نویسنده: عبدالرضا زاهدی ایوب امرایی مریم نظربیگی
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال سیزدهم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۴۹

چکیده:
با چینش آیات مربوط به «عفاف» و «حجاب» بر اساس روایات معتبر ترتیب نزول سور، روش قرآن در نهادینه سازی حجاب و عفاف در جامعه ی عصر نزول کشف می شود. قرآن کریم در اولین مراحل تعلیم خود در سوره های مکی به ایجاد نوعی بینش و معرفت بنیادی درباره ی این دو مفهوم و سپس به فرهنگ سازی به صورت گسترده و مستمر در نهادینه سازی حجاب و عفاف پرداخته است. پس از آن در سال های نزول قرآن در مدینه و هنگامی که افکار عمومی برای پذیرش قوانین آماده شد با روش قانون-گذاری به تشریع قوانینی درباره ی چگونگی التزام مسلمانان به احکام مربوط به حجاب و عفاف پرداخت. با تحلیل روش های به کار رفته در قرآن کریم در این باره می توان به برخی از راهبردهایی که هر یک از نهادهای آموزشی، فرهنگی و قانون گذار جامعه با استمداد از آنها می توانند این دو رفتار را در جامعه نهادینه سازند پی برد.

دانلود مقاله

مقاله “نقد و بررسی واژه شناسانه ترجمه آیات حجاب در ترجمه های جدید فارسی”

نویسنده: ابراهیمی، زهرا؛ نبوی، سید مجید، ۱۳۹۵

چکیده:
حجاب به عنوان یکی از احکام فقهی، در طول تاریخ مورد توجه مفسران و فقها بوده است. بحث درباره وجوب، حدود و ثغور و مصادیق عینی آن مواردی است که موجب شکل گیری دیدگاه های متفاوت بین مفسّران و فقها و در دوره معاصر بین نواندیشان دینی شده است. در این مقاله، با رویکردی واژه شناسانه ترجمه فارسی سه آیه مهم درباره حجاب (نور/۳۱، احزاب/۳۳و ۵۹)در ده ترجمه فارسی معاصر قرآن کریم(خانم صفار زاده، آیت الله مکارم شیرازی، آقای گرمارودی،آقای آیتی، آقای الهی قمشه ای، ترجمه المیزان، آقای پورجوادی، آیت اللّه مشکینی، آقای بهاءالدین خرمشاهی، آقای فولاد وند) مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند و در پایان ترجمه پیشنهادی برای هر یک از این آیات ارائه شده است.

دانلود مقاله

مقاله “بررسی مفهوم حجاب در متون اسلامی، جایگاه آثار و جلوه‌های تربیتی آن”

نویسندگان:

اکبر رهنما (دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شاهد)
زهرا علی‌اکبرزاده آرانی (مربّی و هیئت علمی گروه اتاق عمل دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی قم)
مجید خاری آرانی (دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شاهد)

چکیده:
یکی از نیازهای حقیقی در زمینه‌های تربیتی، دینی، اخلاقی و فرهنگی، مسئله حجاب است. هرچه الگوهای حجاب مراتب برتر و بالاتری داشته باشند، تأثیر بیشتری بر معنویّت و دینداری فرد و جامعه خواهند گذاشت و هرچه حجاب فردی و اجتماعی، متعالی باشد، تقدّس و حرمت اخلاقی و رشد و تعالی جامعه اسلامی بیشتر خواهد بود. حجاب آثار تربیتی در دو زمینه فردی و اجتماعی دارد که مهم‌ترین آثار حجاب در بُعد فردی، شخصیّت، سلامت جسمانی، استحکام خانواده، آرامش و امنیّت و در بُعد اجتماعی، مسئولیّت اجتماعی، آزادی زن، سلامت اخلاقی جامعه و حفظ نیروی کار اقتصادی و حفظ استقلال فرهنگی است. این مقاله به بررسی مفهوم حجاب و آثار تربیتی آن می‌پردازد. این بررسی از نوع توصیفی‌ـ تحلیلی است. روش گردآوری اطّلاعات کتابخانه‌ای و روش تجزیه و تحلیل اطّلاعات تحلیل محتواست.

دانلودمقاله

مقاله “تحلیلی بر حجاب و عفاف از منظر قرآن با تکیه بر مصلحت در نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبائی”

نویسنده: شعبانپور، محمد؛ بشارتی، زهرا؛ ولدخانی، محمدمهدی
منبع: اندیشه علامه طباطبایی، بهار و تابستان ۱۳۹۶ – شماره ۶

چکیده:
حکم شرعی حجاب و عفاف در معنای رعایت پوشش ظاهر و کنترل و پاسداشت درون انسان از گناه و حرام در قرآن مورد تاکید قرار گرفته است. این در حالی است که در جوامع معاصر از عریانی و بی‌حیایی به پیشرفت و توسعه تعبیر شده و هویت انسانی به هویت بدنی مبدل گردیده است. این امر بسیاری از اندیشمندان و نخبگان را بر آن داشته تا در پی نهادینه کردن فرهنگ حجاب و عفاف روند و راه حل­هایی را جهت حل نابسامانی­های ناشی از عدم پای­بندی به آن ارایه کنند. از جمله نظریاتی که بهره­گیری از آن با تکیه بر رویکرد تحلیل محتوا می­تواند در تبیین چرایی حجاب و عفاف و راهکارهای مقابله با آن راهگشا باشد، نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبائی است که برپایه استخدام، عدالت و اجتماع تقریر شده و مصلحت فردی و اجتماعی انسان ها را مورد توجه قرار داده است. بر این اساس،قریحه استخدام و عدالت اجتماعی منجر به تامین مصالح عمومی می­شود و امر به پاسداشت حجاب و عفاف را نیز از آنجایی که به تعادل در اجتماع می­انجامد، باید از همین مقوله دانست.

دانلود مقاله

مقاله “حجاب و مراحل تشریع آن در قرآن”

نویسنده: رقیه صادقی نیری (هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم ذرباییجان)
منبع: آفاق دین سال اول تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱

چکیده:
کند و کاو در آیات حجاب، به صورت یکجا و همه سو، نشان خواهد داد که حکم حجاب یکباره اعلام نشده است بلکه کم کم و با گذشت زمان و آماده شدن زمینه بر قلب مبارک پیامبر اکرم ص نازل شده و این موجب تاثیر سریع این اسلام تاثیر بسزایی ایفا کرده و برخی از احکام، گاه در گذر زمان دستخوش تغییرات و تحولاتی گردیده است می تواند به صورت کاربردی در عصر ما هم مفید و کارگشا باشد. تشریع حکم حجاب نیاز به بیان فلسفه و ضرورت آن دارد و شرایط موجود در جامعه برای ایجاد امنیت بانوان می تواند محدوده حجاب را تغییر دهد.

دانلود مقاله

مقاله “روش قرآن کریم در نهادینه سازی «حجاب» و «عفاف» (با رویکرد ترتیب نزول)”

نویسندگان:

عبدالرضا زاهدی (استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده ی اصول دین قم)
ایوب امرایی (کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث)
مریم نظربیگی (کارشناس ارشد تفسیر قرآن)

چکیده:
با چینش آیات مربوط به «عفاف» و «حجاب» بر اساس روایات معتبر ترتیب نزول سور، روش قرآن در نهادینه سازی حجاب و عفاف در جامعه ی عصر نزول کشف می شود. قرآن کریم در اولین مراحل تعلیم خود در سوره های مکی به ایجاد نوعی بینش و معرفت بنیادی درباره ی این دو مفهوم و سپس به فرهنگ سازی به صورت گسترده و مستمر در نهادینه سازی حجاب و عفاف پرداخته است. پس از آن در سال های نزول قرآن در مدینه و هنگامی که افکار عمومی برای پذیرش قوانین آماده شد با روش قانون گذاری به تشریع قوانینی درباره ی چگونگی التزام مسلمانان به احکام مربوط به حجاب و عفاف پرداخت. با تحلیل روش های به کار رفته در قرآن کریم در این باره می توان به برخی از راهبردهایی که هر یک از نهادهای آموزشی، فرهنگی و قانون گذار جامعه با استمداد از آنها می توانند این دو رفتار را در جامعه نهادینه سازند پی برد.

دانلود مقاله

مقاله “حجاب در قرآن”

نویسنده: سید جعفر شهیدی
منبع: پژوهشهای قرآنی ۱۳۸۰ شماره ۲۵ و ۲۶ ویژه نامه زن در قرآن

چکیده:
تفسیر آیات حجاب در قرآن است. نویسنده نخست کلمه حجاب را توضیح مى‌دهد و آن را به مانع دیدن تعریف مى‌کند، سپس مى‌گوید در قرآن حکم حجاب زن از آیات متضمن کلمه حجاب به دست نمى‌آید بلکه از آیات دیگر با کلماتى همچون جلباب، خمار، و جیب فهمیده مى‌شود. آن گاه نویسنده هر یک از این کلمات را با استناد به روایات، نهج‌البلاغه و گفته‌هاى لغویان تعریف کرده ویژگى‌ها و مؤلفه‌هاى معنایى آنها را برمى‌شمارد.

دانلود مقاله

مقاله “چیستی حجاب اسلامی معناشناسی حجاب از منظر آیات حجاب”

نویسنده: سید محمد شفیعی مازندرانی
منبع: پژوهش های فقهی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲

چکیده:
واژه حجاب در لغت معانی مختلفی دارد که پرده، حایل، مانع و تحت پوشش لباس واقع شدن از جمله آنها است و در اصطلاح، عبارت است از پوشش خاصی که سر و گردن و قسمت برآمدگی های اندام زن را می پوشاند و نیز زیورآلات او را طبق موازین اسلامی، مستور می دارد، چیزی که در جهت تقویت عفت، پارسایی انسان و تربیت جامعه بر مبنای وَحیانی تأکید دارد و سعادت مندی و کمال انسان ها منوط به پای بندی و رعایت آن است. هم چنین به اثبات رسید که حجاب دارای انواعی است و در هر مورد آن چیستی خاصی از حجاب را می توان از دیدگاه اسلام مشاهده نمود و نیز محقق شد که در باب رعایت حجاب اسلامی چشم، صورت، پشت، کف دست ها و قدم ها مشمول وجوب پوشش نیست و در این تحقیق اثبات شد که حجاب، یک اصل سابقه دار در میان افراد بشر است. هم چنین حجاب در راستای تقویت، عفت و کمال انسان ها مورد توجه اسلام بوده، از بروز بسیاری از ناهنجاری ها و فساد اخلاقی پیشگیری می کند.

دانلود مقاله

مقاله “حجاب در قرآن”

نویسنده: سید احمد فقیهی
منبع: معرفت ۱۳۷۳ شماره ۸

چکیده:
در این مقاله سعی بر آن است که دیدگاه اسلام در مورد حجاب با استناد به آیات و روایات مطرح گردد. در این راستا آیات ۳۰- ۳۱ سوره نور مورد بررسی قرار گرفته است. مفردات آیه، شأن نزول آیه مطرح گردیده اند و مسأله ملازمه میان وجوب پوشش و نگاه مورد مداقه قرار گرفته است. در ادامه مسأله پوشش وجه و کفین و اقوال مختلف در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته ادله قائلین به وجوب و قائلین به عدم وجوب مطرح گردیده است.

دانلود مقاله

مقاله “گستره حجاب در قرآن”

نویسنده: فرزانه غفاری
منبع: بینات تابستان ۱۳۹۱ شماره ۷۴

چکیده:
مساله حجاب و پـوشش زن و حفظ حریم عفاف مـرد و زن در اسلام مورد توجـه بوده و از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.آنچه مسلم است زنان نیز با رعایت پوشش مناسب مـی تـواننـد دوشادوش مردان در جامعـه در عـرصه های مختـلـف فعالیت کنند.زن مظهر جمال و زیبایی است و خداوند حکیم که موهبت زیبایی و جذابیت گفتـار و رفتـار را به جامعه زنان ارزانی نمـوده است ،همو نیز تدبـیـری برای محافظت از آن مـوهبت شگـرف الهی اندیشیده اسـت .در ایـن راستا خالق هستی برخی توصیه ها بر زنان و برخی توصیه ها نیز هم بر زنان و هم بر مردان ارائه فرموده است .رعایت دستورات الهی درباره پوشش زن و حفظ عفاف عمومی یکی از راهکارهای موثر در حفظ سلامت جامعه و پیشگیری از فساد و انحطاط اخلاقی در قرآن است .

دانلود مقاله

مقاله “قرآن و فلسفه حجاب”

نویسنده: سید ابراهیم سجادی
منبع: پژوهشهای قرآنی پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۵۱ و ۵۲

چکیده:
در این نوشتار موضوع فلسفه حجاب در پرتو قرآن بررسی می شود. نویسنده حجاب را بازتاب حیاء و عفت می داند و بر این باور است که پدیده حیا و عفت ویژگی ذاتی انسان بوده و در زن قوی تر از مرد می باشد. این ویژگی فطری مبنای پیشنهادی چندگانه قرآن است که در آیات گوناگون مطرح شده است مانند: مردان باید چشم شان را فرو گیرند، عورت شان را بپوشانند و سرزده وارد حریم زندگی خصوصی خانواده ها نگردند. زنان چشم شان را فرو گیرند، شرمگاه شان را بپوشانند، از خودنمایی، پای کوبی و با کرشمه صحبت کردن بپرهیزند و اندام و زیور آلات خود را ننمایانند. نویسنده عقیده دارد که حجاب خواسته مشترک زنان و مردان است و فلسفه آن با مطالعه چهار تقاضای فطری: حیا و آرایش در زنان و غیرت و شهوت در مردان، قابل درک می باشد و برخورد منطقی و درست با این چهار گرایش، ازدواج عاشقانه و پاک و زندگی خانوادگی همراه با آرامش، دوستی و مهربانی فزاینده را امکان پذیر می سازد.

دانلود مقاله

مقاله “حجاب در قرآن و عهدین”

نویسنده: نویسندگان: فتحیه فتاحی زاده
منبع: مطالعات تفسیری سال اول تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲

چکیده:
حجاب یکی از مسایل اصلی مشترک بین ادیان الاهی است. تمایل به پوشیده ماندن در یهود، مسیحیت و اسلام امری درونی است و عفاف و خویشتن داری فضیلت اخلاقی شمرده میشود. از این رو پاکی نگاه و حفظ حریم زن و مرد، راهکار گسترش فرهنگ عفاف است. طرح مسئله پوشش در آیین یهود و مسیحیت موجود، با ابهام و اجمال همراه است، اما اسلام این حکم ادیان گذشته را با بیانی روشن، اصلاح و تکمیل کرده است. تأکید بر چادر و برقع به عنوان ارکان اخلاقی یهود و مسیحیت در پوشش و توجه به خانه نشینی زنان، نمونه هایی از مواضع سخت این دو آیین است، اما اسلام این موضوع را، به دور از افراط و تفریط به گونه ای طراحی کرده است که در جهت فعال سازی جامعه زنان، مؤثر و مفید باشد.

دانلود مقاله

مقاله “حجاب در قرآن و عهدین”

نویسنده: صفیه فرهادی، ابوذر عندلیب

چکیده:
ادیان الهی به خاطر تناسبشان با فطرت و احکام کلی، جهت و شیوه واحدی دارند و به این دلیل که ریشه در یک مبدأ دارند و تعالیم آنها از وحی الهی سرچشمه می گیرد، در مسائل بنیادین اعتقادی و نیز برخی مباحث فرعی، اشتراک نظر دارند؛ مسئله حجاب از جمله این مسائل است. در این مقاله، ضرورت پوشش و اهمیت و جایگاه آن در سه آئین یهود، مسیحیت و اسلام بحث شد. حجاب و پوشش در تمام ادیان و مذاهب داراى جایگاه خاصى است و یکى از دلایل اساسى آن این است که حجاب و عفاف یک امر فطرى است. اگر به لباس ملى کشورهاى جهان نگریسته شود، به خوبى حجاب و پوشش زنان را می توان مشاهده کرد که نشان می دهد حجاب در میان بیشتر ملت هاى جهان- و در طول تاریخ- معمول بوده و اختصاص به مذهب یا ملت خاصى نداشته است.

دانلود مقاله

مقاله “حدود حجاب از منظر قرآن و حدیث”

نویسنده: کوثر جابری
منبع: طهورا سال چهارم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۰

چکیده:
لزوم پوشیدگی زن در مقابل مردان بیگانه و داشتن حجاب، برای بانوان از سن تکلیف، از مسائل مهم دینی است. ازاین رو، تعیین حدود حجاب برای زنان با استناد به دلایل عقلی و نقلی به منظور ارایه طرحی که براساس آن پوشش شرعی بانوان تامین گردد و نگاهی گذرا و اجمالی به آثار فقیهان و مفسران نشانگر آن است که مسئله به شدت مورد اختلاف است و در چگونگی و ابعاد آن بحث های زیادی می توان یافت. روشن است که حدود پوشش و چگونگی آن در برابر نامحرم و اجنبی را باید با نگرشی در آیات و روایات و اقوال فقیهان به دست آورد و برای روشن تر شدن بحث و آگاهی های لازم در این باره تبیین تفسیری و فقهی آیه «و لا یبدین زینتهن إلا ما ظهر منها» ضروری است. باتوجه به مفهوم حدود که در لغت به معنای متعدد به کار رفته است در این مقاله مراد از حدود، نهایت و حد هر چیزی می باشد. با بررسی واژه حجاب و واژه های مترادف آن، به این نتیجه رسیدیم که استعمال کلمه حجاب در مورد پوشش زن یک اصطلاح نسبتا جدید است در قدیم و مخصوصاً در اصطلاح فقها کلمه «ستر» که به معنای پوشش است به کار رفته است.

دانلود مقاله

مقاله “حجاب و قانون مندی روابط زن و مرد در قرآن”

نویسندگان: عباس رجبی
منبع: شمیم یاس بهمن ۱۳۸۴ شماره ۳۵

چکیده:
در قرآن کریم در مورد حجاب و قانون‌مندى روابط زن و مرد، دو دسته آیه وجود دارد. دسته اول آیاتى که در مورد وجوب حجاب و پوشش ظاهرى و حد و کیفیت آن نازل شده است؛ و دسته دوم آیاتى که نوع رابطه بین مرد و زن نامحرم را بیان مى‌کند و آنان را از کارهایى که عفت و پاکدامنى‌شان را تهدید مى‌کند، برحذر مى‌دارد.

دانلود مقاله

مقاله “نگاه تطبیقی به روی کرد قرآن کریم و سیاست جمهوری اسلامی در طرح موضوع حجاب”

نویسندگان: مریم حاج عبدالباقی
منبع: فقه بهار و تابستان ۱۳۸۶ شماره ۵۱ و ۵۲

چکیده:
در بخش نخست این نوشتار, آیه های قرآنی درباره موضوع حجاب را بررسی و نتیجه آن را به شکل اصول و روش ها استخراج کرده ایم. در بخش دوم نیز با مقایسه روی کرد قرآن کریم با روش نظام جمهوری اسلامی ایران در این زمینه, تفاوت های اساسی اوضاع اجتماعی ایران با دوران نزول قرآن را نشان داده و نقاط ضعف و قوت روش نظام جمهوری اسلامی را برشمرده ایم. با توجه به این که سوره نور پس از سوره احزاب نازل شده است و سوره احزاب در آغاز, درباره حجاب و عفاف, با زنان پیامبر سخن می گوید, نتیجه می گیریم قرآن, اصل (تدرج) و روش گام به گام را رعایت کرده است. در روش قرآن, برای اقناع کسانی که خود یا همسرانشان موظفند حجاب را رعایت کنند, از روش توضیح, توجیه, استدلال و تلاش چشم گیر استفاده شده است. در روش قرآن هنگام بیان احکام حجاب, اصولی هم چون آزادی و حفظ کرامت انسانی, ۱ مدارا, ۲ اعتدال و دوری از افراط و تفریط, ۳ تشویق و مثبت اندیشی۴ رعایت شده است. موضوع حجاب در قرآن در چارچوب نظام عفاف اسلامی مطرح شده است. با توجه به سوره نور و روند طرح مسائل در آن به این نتیجه می رسیم که در این چارچوب, حجاب, عفاف و غیرت, سه راس مثلث عفاف در جامعه هستند. هنگام بررسی نقاط قوت و ضعف نظام جمهوری اسلامی در اجرای قانون حجاب در جامعه ایران باید به دو تفاوت اصلی جامعه اسلامی ایران و مسلمانان صدر اسلام اشاره کنیم. تفاوت نخست, نفوذ غرب زدگی در ایران و شکل گیری این تصور است که هر چیز غربی, خوب و هر چیز شرقی, بد است. تفاوت دوم که زیرمجموعه تفاوت اول به شمار می رود, پیدایش تصور منفی نسبت به حجاب است که آن را نشانه عقب ماندگی می دانند. در آسیب شناسی روش نظام جمهوری اسلامی در برخورد با موضوع حجاب, این موارد را می توان به عنوان نقطه ضعف سیاست های حکومت اسلامی بیان کرد: رعایت نکردن اصل (تدرج) و سیاست گام به گام در اجرای قانون پیش از بسترسازی مناسب, کم کاری فرهنگی و بی توجهی به کار فرهنگی به عنوان رکن قانون مند شدن اندیشه و رفتار مردم, رعایت نکردن اعتدال در اجرای احکام, بی توجهی به زاویه دید و اندازه ها در طرح احکام اسلامی, در هم آمیختن عادت ها و آداب ایرانی با حدود واجب پوشش اسلامی, اجبار غیرمسلمانان به داشتن حجاب کامل, حرام کردن برخی حلال ها در اجرای برنامه حجاب اجباری در جامعه. هم چنین می توان گفت نقطه قوت جمهوری اسلامی در استقرار و استمرار حجاب, همان نقطه ضعف آن است که مقوله ای تشکیکی به شمار می رود. هرگاه نظام جمهوری اسلامی در هویت یابی برای جوانان و بازگشت به خویشتن در جامعه ایرانی و اسلامی, با ابزارهای گوناگون توفیق یافته, حجاب نیز به عنوان یکی از نشانه های عزت نفس شرقی و استقلال دینی و ملی تقویت شده است. در مقابل, هرگاه از عزت طلبی و حفظ استقلال روحی و فرهنگی و ملی و مبارزه با غرب زدگی غفلت شده, حجاب هم به عنوان یکی از ابزارهای حفظ هویت فرهنگی, آسیب دیده است. به طور کلی, رمز برآوردن هدف قرآن که در آیه های ۳۴ و ۳۵ سوره احزاب بیان شده, اجرای هم زمان این دو فرمان با هم است: نخست, حفظ متانت و وقار زنان با پرهیز از رفت وآمد گناه آلود در بیرون از خانه دوم بالابردن سطح دانش و فرهنگ بانوان با آموزش و یادآوری. نقطه قوت دیگر جمهوری اسلامی, اثبات عملی امکان تحقق فعالیت و نشاط فرهنگی, علمی, اجتماعی, سیاسی و هنری بدون آلوده شدن به بی عفتی, بی حجابی و فساد اخلاقی است.

دانلود مقاله

مقاله “سیری در آیات حجاب”

نویسنده: احمد عابدینى
منبع: فقه ۱۳۷۹ شماره ۲۳

چکیده:
در پی نازل شدن حکم حجاب درباره همسران رسول خدا(ص) و بازداشته شدن مردان از مستقیم سخن گفتن با آنان و دستور به نگاه نکردن به ایشان, که گویا این حکم,همه, حتی پدران, برادران و خویشان همسران رسول خدا را در بر می گرفت, این پرسشها مطرح شد: آیا پدران همسران رسول خدا(ص) از دیدن دختر خود بازداشته شده اند؟ آیا برادران همسران رسول خدا(ص) حق دیدن خواهران خود را ندارند؟ آیا پسران همسران پیامبر(ص) که از شوی پیشین خود داشتند, دیگر اجازه ندارند مادران خود را ببینند؟ آیا …

دانلود مقاله

مقاله “سیرى دوباره در آیات حجاب”

نویسنده: هما میرزاوزیرى
منبع: پژوهشهای قرآنی ۱۳۸۰ شماره ۲۷ و ۲۸ ویژه نامه زن در قرآن

چکیده:
به نظر می رسد اگر بخواهیم این جمله را در فضای سیاسی و اجتماعی ذکر شده در بالا معنی کنیم چنین برداشت می شود که خداوند به زنان پیامبر(ص) دستور می دهد که در برابر منافقان بیمار دل در کلام خضوع نداشته باشند، زیرا آنان ممکن است مطامع سیاسی زیادی در سرداشته باشند. »۲۸ تصور می شود که برخی برداشتها ازآیه جلابیب؛ مانند آن که حدود حجاب شامل پوشاندن صورت هم هست یا پرهیز زنان از هر رفتاری که جلب توجه کند ازاین آیه قابل استفاده نباشد، چنان که استاد مطهری به برخی از این موارد اشاره کرده اند: «ستر وجه و کفین به اجماع فقهای فریقین واجب نیست، حداکثر این است که مستحب است… پس آنچه بعدها رخ داده بالاتر است از حدود توصیه اخلاقی اسلامی، البته خود اعراب، نه اولیای دین در این جهت بی تأثیر نبوده اند. آیا این استثنا با توجه به احکام فقهی که در این موارد خاص وجود دارد ما را رهنمون نیست که مقصود از زینت، قسمتهایی از بدن زن است که آشکار بودن آن زن را به عنوان موجودی همچون کنیز (با توجه به آیه جلابیب) در جامعه معرفی می کند؟ چنان که در صدر آیه نیز به پوشاندن گریبان اشاره شده است، بویژه که در ادامه آیه محارم را ذکر می کند که می توان نزد آنها زینت خود را آشکار کرد؟ چکیده سخن با توجه به آیات قرآن در مورد مسأله حجاب، به نظر می رسد یکی از مهم ترین فلسفه های حجاب این است که زنان مسلمان در جامعه مورد تعرض جنسی قرار نگیرند و به شأن انسانی آنان لطمه وارد نشود.»

دانلود مقاله

مقاله “قرائت های نو از آیات حجاب”

نویسنده: محمد بهرامی
منبع: پژوهشهای قرآنی پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۵۱ و ۵۲

چکیده:
این نوشتار با هدف عرضه قرائت های نو از آیات حجاب و نقد و بررسی آنها به سامان رسیده است.
قرائت محمد عابد الجابری، محمد شحرور، محمد سعید القدال، محمد سعید العشماوی، عبدالفتّاح عبدالقادر و احمد عقیله، در این پژوهش عرضه شده است.
مستندات اصلی این دگراندیشان در قرائت های نو عبارتند از: ۱- عرف و عادت عرب جاهلی ۲- علت حکم ۳- واژگان و جملات آیات ۴- اسباب نزول ۵- آیات قرآن
مجموع آیاتی که در این نوشتار به بحث و بررسی گرفته شده است عبارتند از: آیه پنجاه و سوم سوره احزاب، آیه سی و یکم سوره نور و آیه پنجاه و نهم سوره احزاب.
در نقد و بررسی این نظریات نویسنده از سبب نزول، واژگان آیه، آیات قرآن، علت حکم و … سود می برد.

دانلود مقاله

مقاله “دگر اندیشان عرب و اسباب نزول آیات حجاب”

نویسندگان: محمد فرجاد
منبع: پژوهشهای قرآنی پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۵۱ و ۵۲

چکیده:
در این نوشتار قرائت های دگراندیشان عرب و استواری این قرائت ها بر اسباب نزول آیات حجاب به بحث و بررسی گذاشته شده است. در متون تفسیری، روایی و تاریخی شیعه و اهل سنت هفت سبب نزول برای آیه پنجاه و سوم سوره احزاب آمده است. جابری، مرنیسی و عشماوی براساس اسباب نزول آیه شریفه، حجاب در عبارت «فسئلوهن من وراء حجاب» (احزاب / ۵۳) را حجاب اصطلاحی نمی شناسند و حکم حجاب را ویژه همسران پیامبر(ص) می دانند و از پذیرش عمومیت آیه سر باز می زنند. آیه پنجاه و نهم سوره احزاب چهار سبب نزول دارد. جابری و عبد الفتاح عبدالقادر با بهره گرفتن از این اسباب، عبارت «ان یعرفن» و برخورد تند عمر با کنیزان محجبه، علت حکم حجاب را شناسایی زنان آزاد و آزار ندیدن ایشان می خوانند و براساس قاعده «حکم دائر مدار علت است» از انتفای حکم به انتفای علت سخن می گویند. آیه سی و یکم سوره نور سه سبب نزول دارد. عقله، شحرور، جابری و عشماوی از اسباب نزول این آیه سود برده و حجاب سینه را تنها مدلول آیه معرفی می کنند. نویسنده این مقاله پس ازگزارش هر یک از این قرائت ها به نقد و بررسی آنها نشسته و با معیارهایی که خود این دگراندیشان پذیرا هستند، نظریات آنها را در ترازوی نقد می نهد.

دانلود مقاله

مقاله “بررسی دامنه مفهومی«حجاب» و نقش آن در تربیت انسان و جامعه، از منظر قرآن”

نویسنده: اصفهانیان، سعید؛ ناظم زاده، فائزه؛ تیموری نهار، بهجت؛
منبع: دوفصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اسلامی زنان و خانواده، بهار و تابستان ۱۳۹۵ – شماره ۴ (۲۸ صفحه – از ۲۷ تا ۵۴)

چکیده:
مفهوم «حجاب» از جایگاهی ویژه در تعالیم آسمانی برخوردار بوده و اثرات هفده‏ گانه آن در رشد «انسان» و «جامعه» منحصر به‏ فرد است. با پژوهشی تحلیلی و توصیفی ـ‏ بر محور قرآن ‏ـ در می‏یابیم که این اثرات در دو جهت اصلی قرار می‌گیرند؛ قوس صعود «الی الله»، همانند وسیله‏ای بالابرنده، و به‏ سوی «ما سوی الله»، بسان زرهی ایمنی بخش. در این فضا، تلقی «حجاب» به‏ عنوان رفتاری صرفاً برای «زنان» و منحصر در پوشش «چادر» تلقی ناقصی است؛ «حجاب» ذیل مفهوم «تقوا» تعریف شده و نحوه تعامل خدایی مردان و زنان مؤمن را در تعامل با پنج حوزه «قلب»، «نگاه»، «گفتار»، «رفتار» و «پوشش» تعیین می‏کند. از ابتدای ورود آدمی به «دنیا»، مفهوم حجاب مورد تأکید بوده و هشدار نسبت به «فتنه شیطان» در این موضوع، به دلیل «سقوط» از بهشت، نخستین هشدار شمرده شده است. اینک که به مدد هنر و رسانه‌های لیبرالی، فرهنگ برهنگی و تبرّج جاهلیت اُخری در عالم خودنمایی می‏کند، لازم است تا به ‏این سؤال بنیادین پاسخ دهیم که آیا هنوز باید با رویکردی «تکلیفی» به مسئله حجاب بنگریم و یا آن که با اتخاذ رویکردی «تبیینی» و با استفاده از ابزارهای نوین هنری و رسانه‏ای، از ظرفیت گسترده تربیتی و نجات‌بخش این نوشداروی اساسی بهره‏ مند گردیم؟

دانلود مقاله

مقاله “بررسی حجاب در قرآن و کتب اربعه و صحاح سته”

نویسنده : زرشیخی، علیرضا؛ شایگان مهر، محمد؛ حسین جانزاده، فریبرز؛
منبع: فصلنامه علمی ترویجی مطالعات قرآنی، پاییز ۱۳۹۷ – شماره ۳۵

چکیده:
این پژوهش در صدد تبیین جایگاه حجاب در کتب اربعه، صحاح سته و قرآن بوده و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال می‌باشد کهحجاب چگونه در کتب صحاح سته، کتب اربعه و قرآن تبیین شده است؟ قرآن کتاب هدایت و راهنمای بشر است که برنامه سعادت انسان در آن ارائه شده است. با رجوع به آیات آن و فهم مطالب و عمل به دستوراتش می‌توان راه کمال را پیمود و به فلاح و رستگاری رسید. یکی از بحث‌هایی که در آیات هدایتگر قرآن بیان شده، رعایت حیا و حجاب است و توجه به آثار و رهاوردهای آن در زندگی فردی و اجتماعی انسان است. با توجه به موضوع این نتیجه حاصل شد که در قرآن آیاتی به حجاب اختصاص داده شده است و تفاسیر درباره آن آیات شریفه متفاوت است. حجاب یکی از مصادیق عام عفاف می‌باشد، و یکی از عوامل مؤثر در رشد و تعالی جوامع بشری و عاملی برای حفظ گوهر وجودی زن در جامعه است. همچنین حجاب و عفاف به یک معنا بوده و معنای عفاف والاتر از حجاب قرار دارد.

این مطلب را هم ببینید:   متن کامل برنامه بدون توقف (قسمت پنجم)

دانلود مقاله

مقاله “زنان و حجاب”

نویسنده: هلن واتسون/ ترجمه مرتضی بحرانی
منبع: مطالعات راهبردی زنان ۱۳۸۲ شماره ۲۰

چکیده:
با گسترش جهانی مهاجرت و تبادلات بین فرهنگی و حضور آشکار زنان محجبه در کشورهای غربی و گسترش روز افزون اسلام گرائی، موضوع حجاب از سوی بسیاری از صاحب نظران غربی در حال بررسی است. نفوذ فرهنگ شرق به ویژه حجاب زنان، در درون فرهنگ غرب، ترس از شرق شدن غرب را علنی کرده است. نویسنده در این مقاله مسئله گرایش به حجاب را واکنش‏های فردی زنان نسبت به فرایندهای جهانی می داند. لذا در این نوشتار درصدد است با توجه به اصول حاکم بر حجاب، مفاهیم مرتبط با پوشش در قرآن را بیان کند و در ادامه با استناد به نظرات دو طیف از زنان، انتخاب حجاب زنان را در ریشه‏ها و در دنیاهای مختلف، مسئله‏ای سیاسی و فردی شمارد و حتی گرایش آشکار زنان به حجاب را نوعی فمینیسم معکوس و اعتراض علیه مصرف گرائی و غرب گرائی محسوب ‏نماید.

مشاهده متن مقاله

مقاله “ماهیت شناسی فقهی مسئله پوشش وجه و کفین با رویکردی قرآنی”

نویسنده: اکرم عبدالله پور
منبع: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام

چکیده:
در بررسی حکم شرعی حجاب، آیاتی از قرآن کریم بر وجوب آن دلالت دارند; از جمله آیات ۳۱ نور و ۵۹ احزاب. این دو آیه هر چند به صورت اجمالی کیفیت پوشش را بیان کرده اند، اما به طور صریح و روشن حدود حجاب از آنها به دست نمی آید. بنابراین، باید به سراغ روایات معتبری رفت که در تفسیر این آیات بیان شده اند تا به قرینه آنها مراد آیات فهمیده شود. اما به دلیل آنکه روایات متعددی در تفسیر این آیات بیان شده اند و از طرفی، خود این روایات نیز بعضا اجمال دارند، موجب اختلاف نظر در برداشت از آیات بر حدود پوشش شده است. در این زمینه، بخصوص پوشش وجه و کفین محل بحث قرار گرفته است. برخی از فقها با استدلال به آیات مذکور قایل به وجوب پوشش وجه و کفین می باشند و برخی دیگر با استدلال به همین آیات به گونه ای دیگر بر عدم وجوب پوشش وجه و کفین حکم می دهند. استدلال هر دو دسته از فقها دقیق و قابل تأمل است، اما به نظر می رسد ادله قایلان به عدم وجوب پوشش وجه و کفین از اتقان بیشتری برخوردار باشد.

دانلود مقاله

مقاله “تحقیقی در باب معنای (جلباب) در قرآن کریم”

نویسنده: براتی، مرتضی، زمستان ۱۳۸۶
منبع: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام

چکیده:
هرچند حجاب پیش ازاسلام در سرزمین یونان. روم و ایران در دوره ساسانیان وجود داشت. اما اسلام تعریفی نو استوار و ارزشمند از حجاب عرضه می کند و به صراحت از «جلباب» سخن می‌گوید. ماهیت «جلباب» به عنوان نوعی پوشش چیست؟ تحلیل مفهومی – تاریخی نشان می دهد که چادر می تواند معادل «جلباب» باشد.

دانلود مقاله

مقاله “روانشناسی پوشش و مصونیت از منظر قرآن کریم”

نویسندگان: خدیجه معین
منبع: کوثر ۱۳۸۶ شماره ۲۶

چکیده:
در این مقاله،سعی نگارنده بر این است که عفاف‌ و خود نگه‌داری را در چند حیطه با تکیه بر هشدارهای وحی و سنت بیان کند: ۱.حیطه اندیشه و گرایش ۲.بایدهای حیطه گفتاری ۳.بایدهای حیطه رفتاری ۴.سه دوره خطرناک فراروی امت اسلامی‌انسان به همان اندازه که از استعدادهای‌ شگرف و دامنه‌داری برخوردار است،به ازای‌ هر استعداد،آفتی در انتظار اوست.دقیقا چون‌ بنایی که در بیرون آب مرتفع‌تر می‌شود به هر میزان که مرتفع‌تر شود،معکوس آن در آب رو به قهقرا می‌رود.ازاین‌رو،بیشترین ایجاد مصونیت برای انسان است که در تیررس‌ آفت‌های بی‌شماری است،به ویژه جنس زن، به دلیل ویژگی‌های شخصی‌اش بیشتر آماج‌ تیرهای آلوده است.مصونیت یعنی در امان‌ ماندن استعدادهای رشد انسان برای‌ شکوفایی. تعبیراتی نظیر:حجاب،عفاف،پوشش،حیا و برخی از نبایدها،همگی فلش‌هایی است به سمت این هدف،یعنی ایجاد مصونیت.

دانلود مقاله

مقاله “زمینه های روان شناختی و جامعه شناختی بدحجابی از دیدگاه قرآن”

نویسنده: حاجی محمدی، طیبه؛ ۹۲

چکیده:
اسلام در نگاه دقیق خود برای حفظ حریم عفت عمومی،جلوگیری از شیوع فحشا و فساد، کنترل غریزه شهوت، پیشگیری از هدررفتن انرژی ها و رکود بازار اقتصادی و علمی، ارزش نهادن به کرامت انسانی زن که یک دوم نیروی انسانی جامعه است و جلوگیری از نگاه جنسیتی و ابزاری مرد به زن، جلوگیری از فروپاشی خانواده ها و ایجاد نسل بی پایه و اساس، ایجاد آرامش روانی در سطح جامعه و در یک جمله «آزادی واقعی زن از قید هوسها» مساله حجاب را بیان کرد. از دیدگاه روان شناسی وجود حجاب یک پدیده دینی همراه با مولفه های عقلانی است که احساس بودن ویا نبودن آن بستگی به پرداخت شخصیت انسان دارد که شکل گیری شخصیت در دوران نوجوانی وجوانی است واین خود به خود اهمیت این حوزه از تفکر واندیشه را نشان می دهد . حجاب یعنی حفظ حرمت وارزشهای وجودی خود وهویت یعنی شناخت خود به عنوان یک موجود برتر که دارای اندیشه وتفکر است و ماهیت او این گونه است(یا پسر ویا دختر است)و باید برای آینده برنامه داشته باشد ودوست دارد در آینده مشکلات مهم زندگی دیگران را مرتفع نماید والبته خود در خوشبختی تمام باشد هنگامی که مسیر درست تربیت برای زندگی نوجوان پی ریزی شد و او به شناخت کلی از خود رسید در این زمان متوجه می شود که حجاب نیز یکی از مولفه های هویت اوست .

دانلود مقاله

مقاله “راه کارهای قرآنی ترویج عفاف و حجاب و مقایسه آن با عملکرد رسانه ملی”

نویسنده: پیشوایی، فریده،۹۱

چکیده:
موضوع این مقاله، بررسی و تبیین راه‌کارهای قرآنی ترویج فرهنگ عفاف و مقایسه آن با عملکرد رسانه ملی در ان زمینه است. آیات نورانی قرآن کریم، منبع اصلی دریافت آموزه‌های والای دین، از جمله مسئله عفاف و حجاب است. بنابراین، با توجه به مقام و جایگاه رسانه ملی به عنوان رسانه‌ای دینی، استفاده از دستورهای قرآنی در سیاست‌گذاری‌های رسانه ملی جهت ترویج عفاف و حجاب، ضروری به نظر می‌رسد. هدف از این مقاله، عرضه نظامی جامع از دستورهای قرآنی در مسیر ترویج عفاف و حجاب، جهت استفاده در امر برنامه‌سازی است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که بخش اندکی از دستورهای قرآنی درباره ترویج عفاف و حجاب, در امر برنامه‌سازی به کار گرفته شده و از بخش زیادی از آنها غفلت شده است.

دانلود مقاله

مقاله “گفتمان قرآنی در ابعاد حضور اجتماعی زن”

نویسنده: آهی، محمد

منبع: مجله زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان)، زمستان ۱۳۹۵

چکیده:
حضور زنان در اجتماع از مسائل مهم و از موضوعات قابل بررسی و پژوهش است، زیرا حضور در اجتماع از یک نیاز فطری انسان سرچشمه می‌گیرد. از همین رو، قرآن کریم طی آیات مختلف این نیاز فطری را پاسخ داده و حضور اجتماعی زنان را به رسمیت شناخته و در این زمینه همه مسائل اجتماعی مربوط به آن‌ها را با معرفی زنان الگو بیان کرده است؛ زنانی که تبیین عملکرد آن‌ها به‌خوبی می‌تواند مولفه‌ها و آداب اجتماعی زنان را در ابعاد گوناگون به‌طور دقیق و مطلوب مشخص کند. با وجود اهمیت فوق‌العاده این مبحث، فعالیت‌های علمی انجام‌گرفته در این زمینه (دیدگاه اسلام درباره وجوب و چگونگی حضور زنان در ابعاد گوناگون اجتماع) اندک و انگشت‌شمار بوده و اغلب به منابع روایی تکیه داشته‌اند. ازاین‌رو، این مقاله با استنادات قرآنی، تاییدات روایی و استدلالات عقلی به بررسی و تبیین حضور اجتماعی زن در سه محور وجوب حضور، ابعاد حضور (سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی) و شرایط حضور در اجتماع با روش توصیفی‌ـ تحلیلی بر مبنای تعقلی‌ـ منطقی می‌پردازد و نتیجه می‌گیرد که حضور در اصل مجاز است و در بعضی شرایط وجوب پیدا می‌کند و این حضور در همه ابعاد و البته با شرایط خاص خود است.

امیدواریم از مقالات فوق استفاده کامل را برده باشید.

۱
۲
۳
۴
۵
میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *